Układanie życia na nowo związane jest często z podejmowaniem trudnych wyborów, także takich które dotyczą bezpośrednio naszych najbliższych. Sytuacja dodatkowo komplikuje się, gdy do rozwiązania życiowych problemów związanych często ze zmianą miejsca pracy i zamieszkania przystępujemy jako rodzic.
W tym wpisie przybliżymy procedurę wyrażenia zgody przez Sąd na zmianę miejsca zamieszkania dziecka w sytuacji, gdy osiągnięcie porozumienia z partnerem w tej kwestii nie jest możliwe.
Z praktyki realizowania praw i obowiązków rodzica wiadomo, że nawet ułożone w toku wykonywania kontaktów z dzieckiem relacje z byłym partnerem najczęściej ulegają znaczącemu pogorszeniu wówczas, gdy były partner, pod którego stałą pieczą dziecko pozostaje, podejmuje decyzję o zmianie dotychczasowego miejsca zamieszkania.
W takich sytuacjach stosuje się art. 97 k.r.o., który w § 2, stanowi, że w braku porozumienia rodziców w istotnych sprawach dziecka (a taką sprawą jest zmiana miejsca zamieszkania; zmiana miejsca zamieszkania połączona z wyjazdem zagranicznym – rozstrzyga Sąd opiekuńczy (Sąd Rodzinny – właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka – a w jego braku – miejsca jego pobytu).
Z analizy orzecznictwa wynika, że zgoda na wyjazd za granicę na pobyt stały małoletniego wraz z jednym z rodziców, któremu w wyroku rozwodowym powierzono wykonywanie władzy rodzicielskiej, potrzebne jest zezwolenie sądu opiekuńczego, jeżeli drugi z rodziców, któremu powierzono nadzór nad wychowaniem dziecka, nie złożył oświadczenia wyrażającego zgodę na wyjazd dziecka
(Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 1971 r., III CZP 69/71, OSNC 1972, nr 3, poz. 49, LEX nr 1321).
W takim postępowaniu Sąd opiekuńczy – sąd rodzinny bada to, czy w przypadku ewentualnego wyrażenia zgody zachowana zostanie naczelna zasada Kodeksu, którą jest zasada dobra dziecka.
Sądy polskie uznają, że decyzja o zmianie miejsca zamieszkania i osiedleniu się za granica, należy do kwestii najistotniejszych, wymagających zgody obojga rodziców.
Kwestią badaną szczegółowo przez Sąd jest to, czy wyrażenie zgody na wyjazd zagraniczny i ewentualne utworzenie wraz z jednym z rodziców dziecka centrum życiowego za granicą będzie decyzją korzystniejszą ze względu na możliwość realizacji długofalowych planów życiowych dziecka w porównaniu z jego dotychczasową sytuacją życiową.
W trakcie postępowania Sądy opiekuńcze – sądy rodzinne badają takie szczegóły jak standard nowego miejsca zamieszkania; ewentualne otoczenie społeczne; relacje nawiązane dotychczas przez dziecko (przykładowo z nowym partnerem rodzica pod którego stałą pieczą dziecko miałoby przebywać).
Dopiero takie wieloaspektowe zbadanie sytuacji w nowym centrum życiowym rodzica zamierzającego wyjechać z dzieckiem za granicę; pozytywna weryfikacja standardu nowego miejsca zamieszkania; szans ekonomicznych w nowym miejscu zamieszkania (np. przyjęcie oferty pracy); rozwinięta sieć pozytywnych relacji powoduje wyrażenie zgody przez Sąd.
Istotne dowody w sprawie
Ważnym dla Sądu dowodem będzie przesłuchanie Uczestników, w trakcie którego pytania Sądu nakierowane będą na ustalenie dotychczasowej sytuacji życiowej Uczestników postępowania; sytuacji mieszkaniowej; ekonomicznej, a także perspektyw dziecka w ewentualnym, nowym centrum życiowym rodzica pod którego stałą pieczą dziecko ma pozostawać.
Istotną rolę pełnią również wszelkie dokumenty wykazujące możliwości ekonomiczne Uczestników postępowania, ze szczególnym uwzględnieniem tych wskazujących na pewność zatrudnienia rodzica w nowym centrum życiowym.
Ile to kosztuje?
Od wniosku o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka w razie braku porozumienia między rodzicami (art. 97 § 2 k.r.o.) wnieś opłatę stałą – 100 zł.
Czytaj także: Uzyskanie zgody Sądu na pobyt czasowy dziecka za granicą
Przydatny link: Uzyskaj Paszport dla Dziecka
