W najnowszym wpisie omówimy najważniejsze elementy decydujące o możliwości skutecznego domagania się podwyższenia alimentów na dziecko. Jak przygotować się do takiej sprawy? Podstawą kwestią dla podwyższenia wysokości świadczenia pieniężnego w ramach  istniejącego obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka jest istotna i trwała zmiana w zakresie jego usprawiedliwionych potrzeb. To czy w ogóle możemy rozważać domaganie się od aktualnie zobowiązanego, dalszego zwiększenia zakresu jego obowiązku, zależne jest wprost od  istnienia po jego stronie możliwości zarobkowych (nie tylko aktualnych, ale również w przyszłości). Ustalenie możliwości dokonania zmiany zakresu obowiązku alimentacyjnego strony zobowiązanej nie sprowadza się jedynie do prostego wykazania dowodami stanu zwiększenia się potrzeb dziecka, a polega każdorazowo na porównaniu tego, co było podstawą ustalenia alimentów w sprawie poprzedniej, z tym co zaistniało w sprawie „nowej”. Od jakiego momentu sąd bada zaistnienie zmiany? Istotne mogą być dwa „momenty” umiejscowione w czasie: –  chwila zamknięcia rozprawy przed sądem I instancji (po myśli art. 316 § 1 k.p.c.) – jeśli natomiast któraś ze stron sporu zaskarżyła wyrok Sądu I instancji, zmianę stosunków należy badać od daty zamknięcia rozprawy apelacyjnej. Jak przygotować się do sprawy? Przede wszystkim miejmy na uwadze to, że sąd orzekając o możliwości kwotowego zwiększenia dotychczasowego obowiązku alimentacyjnego bierze pod uwagę tylko takie potrzeby, które według rozsądnej oceny można uznać za uzasadnione (częstym zjawiskiem w tego typu sprawach jest „kreowanie” potrzeb z myślą o przyszłym postępowaniu). Potrzebami istotnymi określa się potrzeby, których zaspokojenie zapewni małoletniemu harmonijny, wieloaspektowy rozwój. Orzecznictwo wypracowało pewien standard, zgodnie z którym przy ocenie, która z potrzeb powinna być uznana za usprawiedliwioną należy brać z jednej strony możliwości finansowe rodziców, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb uprawnionych. Nie jest odosobnionym przypadkiem twierdzenie strony zobowiązanej, że dziecko uprawnione do świadczenia alimentacyjnego jako powód w toku procesu winno wziąć pod uwagę fakt, iż zobowiązany zdążył już wejść w nowy związek, który generuje dla niego istotne wydatki (np. zobowiązany posiada również inne, małoletnie dzieci). Podnoszący takie twierdzenia powinni uwzględnić, że rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych niezależnie od tego, czy żyją razem z dzieckiem, czy w rozłączeniu. Nie zapominajmy również o tym, że rodzic (opiekun prawny), pod którego codzienną pieczą pozostaje małoletnie dziecko, może skutecznie dochodzić kwoty alimentów przewyższającej 50% ogólnej kwoty kosztów utrzymania dziecka. Warto wspomnieć o możliwości egzekucyjnego zajęcia wartościowych ruchomości należących do osoby zobowiązanej do alimentacji. Jest to szczególnie istotne na etapie przygotowywania się do wniesienia pozwu o podwyższenie alimentów i formułowania wniosku o ich zabezpieczenie na czas trwania procesu, a w dalszej kolejności – na etapie formułowania wniosku o wszczęcie egzekucji udzielonego zabezpieczenia. Podkreślimy, że chociaż w przypadku egzekucji świadczeń alimentacyjnych zgodnie z art. 1081 § 1 k.p.c. wierzyciel, kierując wniosek o wszczęcie egzekucji, nie ma obowiązku wskazywać sposobu egzekucji, ani majątku dłużnika, z którego ma być prowadzona, to warto we wniosku o wszczęcie egzekucji wyszczególnić wszelkie znane nam wartościowe ruchomości zobowiązanego. Co daje wskazanie znanych wartościowych ruchomości zobowiązanego? W takim wypadku uważa się, że wniosek dotyczy wszystkich dopuszczalnych sposobów egzekucji, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości. W ten sposób istotnie zwiększymy szansę, że roszczenie małoletniego zostanie zabezpieczone, a tym samym realizacja jego potrzeb będzie niezagrożona. Innymi słowy, jeśli zabezpieczenie potrzeb małoletniego nie jest możliwe ze środków pieniężnych zobowiązanego, dobrym środkiem zaspokojenia potrzeb może okazać się spieniężenie „wartościowych” rzeczy ruchomych – na przykład sportowego motocykla rodzica, który „nic nie zarabia”. Jakie dowody będą uznane przez sąd za „dobre”? W praktyce osoby zobowiązane do alimentacji często „zasłaniają się” faktem, że przedstawione paragony lub faktury nie oddają rzeczywistych potrzeb, zostały uzyskane bez związku z osobą uprawnioną do alimentów (od kogoś innego). Przewidując taką linię obrony i argumentacji najlepiej jest dokonać skatalogowania wydatków na poszczególne kategorie potrzeb małoletniego, obrazujące aspekty aktywności i życia (edukacja; zdrowie; hobby etc.) z podziałem na miesiące w danym roku kalendarzowym. Tak uporządkowany materiał dowodowy, w szczególności gdy uprawniony do alimentów posiada zwiększone potrzeby, istotnie ułatwia wykazanie tego faktu w toku sprawy. Ostatecznie sąd oceni, czy przedstawione przez małoletniego powoda dowody (ich treść) odpowiada jego aktualnej sytuacji życiowej, stopniowi rozwoju – czy możliwym jest to, że dowody rzeczywiście wykazują jego osobiste potrzeby. W takiej sytuacji, biorąc pod uwagę czynnik stałego rozwoju osoby małoletniej, a co za tym idzie ciągłe zwiększanie się jej potrzeb, do wykazania pozostanie istnienie po stronie zobowiązanego jego możliwości majątkowych pozwalających na pokrycie zwiększonych (a wykazanych dowodami) potrzeb. Rozważając możliwość podwyższenia alimentów uzyskiwanych na dziecko pamiętaj, że gdy sprawujesz stałą, codzienną pieczę nad dzieckiem, w praktyce możesz ubiegać się o kwotę stanowiącą więcej, niż połowę kosztów jego miesięcznego utrzymania. Czytaj także: Obniżenie alimentów – jak to zrobić?