Sprawowanie władzy rodzicielskiej w obliczu nasilonego konfliktu byłych partnerów stanowi nie lada wyzwanie. W takich warunkach strony konfliktu prześcigają się w działaniach utrudniających kontakt z dzieckiem, który ostatecznie stanowi największą wartość pozostałą po związku, który przeszedł do historii. Jednym z takich działań jest zagrożenie zakazem kontaktów z dzieckiem.
W najnowszym wpisie przedstawimy warunki w jakich orzeczenie zakazu kontaktów rodzicielskich jest w ogóle możliwe, i czy masz się czego obawiać.
Już na wstępie należy zaznaczyć, że orzeczenie zakazu realizowania osobistych kontaktów z dzieckiem jest rozwiązaniem następującym jedynie w wyjątkowych okolicznościach – nie jest ono podyktowane jedynie „życzeniowym” nastawieniem byłego partnera.
Orzeczenie przez Sąd zakazu realizowania osobistych kontaktów z dzieckiem może nastąpić wtedy, gdy zagraża to jego życiu, zdrowiu, bezpieczeństwu bądź wpływa demoralizująco na dziecko.
W takiej sprawie warto przypomnieć, że prawo do realizowania przez rodzica kontaktów z dzieckiem jest niezależne od posiadania przez niego (lub też nie) władzy rodzicielskiej.
Prawo do realizowania kontaktów rodzicielskich wynika z więzi rodzinnej łączącej rodziców z dzieckiem i przysługuje rodzicom także w razie pozbawienia ich władzy rodzicielskiej.
Orzeczenie zakazu przez Sąd zależy od zagrożenia podstawowej zasady, jaką jest zasada dobra dziecka – jak wskazał w swoim orzecznictwie Sąd Najwyższy:
Dobru dziecka nie służy zerwanie osobistej styczności rodziców z dzieckiem, nawet gdy nie wykonują oni władzy rodzicielskiej lub zachodzą podstawy do pozbawienia ich wykonywania tej władzy (art. 111 § 1 k.r.o.). (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2000 r., I CKN 1115/00)
Powody orzeczenia zakazu
W konkretnej sprawie o orzeczeniu zakazu realizowania kontaktów rodzicielskich mogą zadecydować takie zdarzenia jak:
– dające się poprzeć dowodami praktyki przemocowe stosowane względem dziecka
– prezentowanie małoletniemu zachowań; stosowanie praktyk wychowawczych nieodpowiednich do stopnia rozwoju psychicznego; fizycznego
– budowanie w małoletnim negatywnego obrazu drugiego z rodziców, podważanie jego autorytetu
– demoralizowanie małoletniego
Istotne dowody w sprawie
O sukcesie wniosku zadecydować może zaprezentowanie Sądowi odwodów, z których wynikać będzie, iż dalsze realizowanie kontaktów utrwali w dziecku zachowania społecznie niepożądane; będzie sprzyjało jego demoralizacji.
W tego rodzaju postępowaniu istotne znaczenie posiadają wywiady kuratorskie.
Co ważne, Sąd opiekuńczy może zmienić rozstrzygnięcie w sprawie kontaktów, jeżeli wymaga tego dobro dziecka. Zakaz ten może więc zostać zniesiony przez Sąd w każdym czasie – po ustaniu powodów, dla których taki zakaz nałożono.
Wartym podkreślenia jest to, iż w tego typu sprawie wniosek nie będzie miał szans powodzenia, jeśli z jego treści, a także z dowodów zaoferowanych w spawie nie wynikają rzeczywiście praktyki i postawy wychowawcze rodzica o rażącym charakterze.